आतापासून बार्टीच्या विद्यार्थ्यांना मिळणार 100% शिष्यवृत्ती | पीएचडी विद्यार्थ्यांसाठी शिष्यवृत्ती (फेलोशिप) ही आता 100% | BARTI
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर संशोधन व प्रशिक्षण संस्था (बार्टी) ही एक प्रतिष्ठित संस्था आहे जी सामाजिक न्याय आणि समानता याविषयी संशोधन आणि प्रशिक्षणासाठी ओळखली जाते. या संस्थेच्या पीएचडी विद्यार्थ्यांसाठी शिष्यवृत्ती (फेलोशिप) ही अत्यंत महत्त्वाची आहे, कारण ती त्यांच्या संशोधनाच्या कार्यात आर्थिक मदत करते. तथापि, गेल्या अडीच वर्षांपासून या विद्यार्थ्यांना त्यांच्या शिष्यवृत्ती मिळण्यात अडचणी येत होत्या. ही परिस्थिती त्यांच्या संशोधनावर आणि आर्थिक परिस्थितीवर गंभीर परिणाम करत होती. शेवटी, या विद्यार्थ्यांच्या सततच्या संघर्षानंतर, राज्य मंत्रिमंडळाने बार्टीच्या 763 विद्यार्थ्यांना 100% शिष्यवृत्ती देण्याचा निर्णय घेतला, ज्यामुळे सुमारे 37 कोटी रुपयांचा खर्च मंजूर करण्यात आला.
संघर्षाची पार्श्वभूमी
बार्टीच्या पीएचडी विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्ती मिळण्यासंदर्भात अनेक अडथळे येत होते. राज्य सरकारने फेलोशिपच्या निधीपैकी केवळ 50% रक्कम देण्याचा निर्णय घेतला होता, जो विद्यार्थ्यांसाठी अपुरी आणि अपमानकारक होता. आर्थिक अडचणींमुळे या विद्यार्थ्यांनी 05 ऑगस्ट रोजी उपोषण सुरू केले. या आंदोलनाची परिणती पुण्यातील फुलेवाडा ते मुंबईतील विधानभवन असा 200 किमीचा लाँग मार्च काढण्यात झाली. यामुळे सरकारवर दबाव वाढला, परंतु तरीही त्यांच्या मागण्या पूर्ण होत नव्हत्या.
आत्मदहनाचा प्रयत्न आणि आंदोलनाची ताकद
या कठीण परिस्थितीत, एका पीएचडी विद्यार्थ्याने पुण्यातील बार्टीच्या गेटसमोर आत्मदहन करण्याचा प्रयत्न केला. यामुळे सर्वत्र खळबळ माजली आणि या आंदोलनाची गती आणखी वाढली. या आंदोलनात सहभागी झालेल्या विद्यार्थिनी सीमा वानखेडे यांनी सांगितले की, "विद्यार्थ्यांच्या लढ्याला आणि आंदोलनाला मिळालेले यश हे समस्त आंबेडकरी समाजाचे आहे." हा संघर्ष फक्त विद्यार्थ्यांचा नव्हता तर समाजाच्या न्यायासाठी लढणाऱ्या सर्व राजकीय पक्ष, सामाजिक संघटना आणि आंबेडकरी चळवळीचा होता. या संघर्षामुळेच सरकारला त्यांच्या मागण्या मान्य कराव्या लागल्या.
भारत सरकार ने SC,ST आणि OBC च्या विद्यार्थ्यासाठी राबविण्यात आलेल्या योजना साठी येथे क्लिक करा
संशोधनाचे महत्त्व आणि शिष्यवृत्तीची गरज
संशोधन हा देशाच्या सर्वांगीण विकासासाठी महत्त्वाचा घटक आहे. संशोधनाच्या माध्यमातून मिळणारे ज्ञान समाजाच्या प्रगतीसाठी आवश्यक असते. यासाठी संशोधन करणाऱ्या विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्ती अत्यावश्यक असते, कारण ती त्यांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम करते आणि उच्च दर्जाचे संशोधन करण्यास प्रोत्साहन देते. पीएचडीच्या विद्यार्थिनी नमिता खरात यांनी म्हटले की, "बार्टीच्या विद्यार्थ्यांना 100% फेलोशिप मिळणे हा घटनात्मक अधिकार आहे." हे फेलोशिप धोरण अनुसूचित जाती आणि अनुसूचित जमातीच्या विद्यार्थ्यांवर अन्याय करणारे होते. या अन्यायाचा निषेध म्हणून विद्यार्थ्यांनी आंदोलन केले आणि अखेर त्यांच्या संघर्षाला यश आले.
मुख्यमंत्री आणि आंबेडकरी चळवळीचा सहभाग
प्रदीर्घ आंदोलन आणि उपोषणानंतर संशोधक विद्यार्थ्यांनी मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांची दोनदा भेट घेतली. त्यांच्या सातत्याने पाठपुराव्यामुळे सरकारने हा मुद्दा गंभीरतेने घेतला. 23 ऑगस्टला पुन्हा एकदा मुख्यमंत्र्यांशी व्हिडिओ कॉन्फरन्सद्वारे संवाद झाला. याआधी बाळासाहेब आंबेडकर यांच्या कार्यालयात सर्व संशोधक विद्यार्थ्यांनी भेट घेतली होती. आंबेडकरी चळवळीतील सर्व कार्यकर्त्यांनी, नेत्यांनी, पदाधिकाऱ्यांनी, आणि जागरुक नागरिकांनी या मुद्द्याचा सातत्याने पाठपुरावा केला. त्यांच्या पाठिंब्यामुळेच हा संघर्ष यशस्वी झाला.
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर संशोधन व प्रशिक्षण संस्थेच्या पीएचडी विद्यार्थ्यांनी केलेला हा संघर्ष फक्त त्यांचा वैयक्तिक मुद्दा नव्हता, तर तो एक व्यापक सामाजिक लढा होता. अनुसूचित जाती आणि जमातीच्या विद्यार्थ्यांना आपले घटनात्मक अधिकार मिळवण्यासाठी किती संघर्ष करावा लागतो याचे हे एक उदाहरण आहे. त्यांच्या शिष्यवृत्तीचे 100% वितरण हे या लढ्याचे यश आहे, परंतु हा विजय फक्त विद्यार्थ्यांचा नाही, तर समाजाच्या न्यायासाठी लढणाऱ्या प्रत्येक व्यक्तीचा आहे.
या लेखा मध्ये काही चुक झाली असेल तर खाली दिलेल्या E-mail वर आम्हाला कळवा.
जर तुमच्याकडील काही लेख, आंबेडकरी चळवळीतील काही माहिती , जुन्या भीम गीतांचे Lyrics किंवा काहीही Suggestion असतील तर आम्हाला Instagram वरती मेसेज करून किंवा inquiry@jaybhimtalk.in येथे क्लिक करून मेल करा. जय भीम
आम्हाला Instagram वर फॉलो करा!
आम्ही दिलेली माहिती आवडली असेल तर ती नक्की शेअर करून आम्हाला Support करा.